Κάτουλλος 29

Ποιος να το δει βαστά, ποιος να το υπομείνει,

εξόν κι αν είναι άπληστος, ξεδιάντροπος, πεινάλας,

να ‘χει ο Μαμούρρας της Λυσίκομης της Γαλατίας τα πλούτη

κι ό,τι καλό η έσχατη η Βρεταννία κρατούσε;

Πούστη Ρωμύλε, τα βλέπεις κι υπομένεις;

Και τώρα εκείνος πέρφανα κι απλόχερα

απ’ όλων τα κρεβάτια θα περάσει,

σαν Άδωνις ή σα λευκό περιστεράκι.

Πούστη Ρωμύλε, τα βλέπεις κι υπομένεις;

Είσαι άπληστος, ξεδιάντροπος, πεινάλας.

Για πάρτη του, μοναδικέ μου στρατηγέ,

στην έσχατη της δύσεως τη νήσο έφθασες,

για να καταβροχθίζει διακόσια και τριακόσια

τούτη η γαμημένη πούτσα σας;

Τι είναι τούτο αν όχι ολέθρια απλοχεριά;

Μήπως δεν όργωσε ή δεν ντερλίκωσε αρκετά;

Πρώτα τα πατρικά αγάθα τα ξεκοκκάλισε,

ύστερα έφαγε τα λάφυρα του Πόντου, τρίτη

την Ισπανία, που ο χρυσοφόρος Τάγος την ποτίζει:

Τώρα φόβος για τη Γαλλία και την Αγγλία υπάρχει.

Τι διάολο τον καλοπιάνετε ετούτον;  Ή μήπως είναι ικανός σε

τίποτα εκτός απ’ το να μασουλά κληρονομιές γαρνιρισμένες;

Για πάρτη του, ω άνδρες δικαιότατοι της πόλης,

γαμπρέ και πεθερέ, τα καταστρέψατε όλα;

Κάτουλλος 99

Σου ‘κλεψα καθώς έπαιζες, μελένιε μου Γιουβέντιε,

 ένα φιλάκι πιο γλυκό απ’ τη γλυκιά αμβροσία.

Όμως το πλήρωσα ακριβά: τι πάνω από μια ώρα

 με κάρφωσες θυμάμαι στον πιο ψηλό σταυρό,

ενώ ξεκάθαρα απολογιόμουν μα μ’ όλα μου τα δάκρυα δεν μπόρεσα

 έστω λιγάκι τη σκληρή καρδιά σου να απαλύνω.

Τι μόλις έγινε η πράξη, ξέπλυνες τα χειλάκια σου με

 άφθονες σταγόνες, με τα απαλά τα δαχτυλάκια σου σκουπίζοντάς τα,

για να μη μείνει μόλυνση από το στόμα μου καμιά,

 λες κι ήταν σάλια βρομερά κατουρημένης σκύλας.

Κι ύστερα εμέ τον άμοιρο παρέδωσες στο φθονερό τον Έρωτα 

 που να με τυραννά δεν έπαψε με κάθε τρόπο,

κι έτσι από γλυκιά αμβροσία μου άλλαξε αμέσως κι έγινε τούτο

 το φιλάκι πιο πικρό απ’ το πικρό φαρμάκι.

Αλλά αφού τέτοια ποινή στον άμοιρο τον έρωτα ορίζεις

 στο εξής κι εγώ ποτέ ξανά φίλημα δε θα κλέψω.

Κάτουλλος 69

Μην απορείς γιατί για πάρτη σου καμιά γυναίκα,
 Ρούφε, τους απαλούς μηρούς της να απλώσει δεν ποθεί,
ακόμη κι αν την συγκινείς με εκλεκτά φορέματα
 ακόμη κι αν με λαμπερά ρουμπίνια την θαμπώνεις.
Κάποια φήμη κακιά σε βλάπτει, που λεν για σε
 πως κάτω απ' την κοιλάδα της μασχάλης σου άγριος τράγος κατοικεί.
Αυτόν όλες φοβούνται και είναι λογικό: τι είναι σφόδρα κακό
 τούτο το κτήνος κι ούτε μία κοπέλα όμορφη δεν πέφτει στο κρεβάτι.
Γι' αυτό ή εξόντωσε της όσφρησης την αδυσώπητη πληγή
 ή πάψε να απορείς γιατί όλες την κάνουν.

Κάτουλλος 49

Marcus Tullis Cicero

Ευγλωττότατε των του Ρωμύλου απογόνων,
όλων όσων ζουν και όλων όσων ζήσαν, Μάρκε Τούλλιε,
κι όλων αυτών που έπειτα σε ύστερους καιρούς θα ζήσουν,
τις μέγιστες ευχαριστίες ο Κάτουλλος σου
αποδίδει ο χείριστος των όλων ποιητής
τόσο χείριστος των όλων ποιητής
όσο εσύ είσαι ο άριστος των όλων ευεργέτης.

Κάτουλλος 43

Χαίρε κοπελιά, χωρίς μικρούλα μύτη
χωρίς ωραίο πόδι χωρίς μαύρα ματάκια
χωρίς μακριά δάχτυλα χωρίς στόμα δίχως σάλια
όχι ακριβώς με ιδιαίτερα κομψή γλωσσίτσα,
γκόμενα του μπατίρη του Φορμιανού,
εσένα η επαρχία λέει πως είσαι ωραία;
με σένα η Λεσβία μου συγκρίνεται;
Ω, τι άξεστος και άχαρος αιώνας!

Κάτουλλος 58

Καίλιε, η Λεσβία μας, η Λεσβία εκείνη,
εκείνη η Λεσβία, που μία την είχε ο Κάτουλλος
που πιο πολύ απ' τον εαυτό του και όλους τους δικούς του
αγαπούσε, τώρα σε σοκάκια και στενά
μαλακίζει του λεοντόκαρδου του Ρέμου τα εγγόνια.

Κάτουλλος 9

Φίλε Βεράνιε, φίλε για μένα πιο ακριβέ
από δέκα χιλιάδες φίλους μου
γύρισες στην πατρίδα και στο πατρικό σου
και στους αδελφούς τους καρδιακούς και στη γριά μητέρα;
Γύρισες. Ω, νέο χαρμόσυνο για με!
Θα σε δω σώο κι αβλαβή και θα σ' ακούσω
να ιστορείς τα μέρη, τα πράγματα, τα έθνη
των Ιβήρων, όπως το συνηθίζεις, κι αγκαλιάζοντας
το γλυκό σου λαιμό, το πρόσωπο, τα μάτια θα φιλήσω;
Ω, πόσοι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι,
τι από μένα πιο χαρούμενο, τι πιο ευτυχισμένο; 

Κάτουλλος 32

Να σε χαρώ, γλυκιά μου Ιψιτίλλα,
κορίτσι μου, τσαχπίνα μου,
κανόνισε να σου 'ρθω το μεσημεράκι.
Κι αν κανονίσεις, θα με υποχρέωνες,
άμα κανείς το σύρτη στην εξώπορτα δε βάλει
κι άμα δε σου 'ρθει έξω να βγεις,
αλλά σπίτι να μείνεις και να μου είσαι έτοιμη
για εννιά απανωτά γαμήσια.
Σοβαρά τώρα, αν είσαι μέσα, κανόνισε αμέσως:
βλέπεις μόλις απόφαγα κι ανάσκελα χορτάτος
φουστάνια και φορέματα τρυπώ πέρα για πέρα.

Κάτουλλος 38

Άσχημα είν' ο Κάτουλλός σου, Κορνιφίκιε,

άσχημα είν' τα πράματα, μα το Θεό, κι αφόρητα,

μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα απ' το κακό στο χειρότερο.

Το φίλο σου εσύ με ποια ελεγεία, που πράμα ελάχιστο 

κι απλούστατο είναι, τον παρηγόρησες; 

Μαζί σου είμαι θυμωμένος. Τόσο αξίζει η αγάπη μου;

Μία μικρούλα ελεγεία ποθώ,

πιο θλιβερή κι από τα δάκρυα του Σιμωνίδη.

Κάτουλλος 8

.

Καημένε Κάτουλλε, άλλες ανοησίες μην κάνεις,
κι αυτό που βλέπεις ότι χάθηκε χαμένο μέτρησέ το.
Έλαμπαν κάποτε για σε ηλιόλουστες οι μέρες
τότε που συχνοπήγαινες όπου σε πήγαινε η κόρη,
αυτή που εγώ αγάπησα όσο κανείς καμιά δε θα αγαπήσει.
Εκεί τότε πολλά παιχνίδια της αγάπης παίζατε,
που και εσύ τα ήθελες κι η κόρη δεν τα αρνιόταν,
στα αλήθεια έλαμπαν για σε ηλιόλουστες οι μέρες.
Τώρα κείνη δε θέλει πια· εσύ όμως τον έλεγχο μη χάνεις,
κι αυτήν που φεύγει πια μην κυνηγάς, μη ζεις απελπισμένα,
αλλά με αποφασιστικότητα υπόμεινε, καρτέρα.
Γεια σου κοπέλα. Τώρα ο Κάτουλλος αντρίκια υπομένει,
δε θα σε ψάχνει πια κι ούτε θα σε ζητά χωρίς τη θέλησή σου.
Αλλά εσύ θα υποφέρεις, όταν κανείς δε θα σε θέλει.
Κακούργα, αλίμονό σου! Τι ζωή σου απομένει;
Ποιος τώρα θα 'ρχεται κοντά σου; Σε ποιον ωραία θα φαίνεσαι;
Ποιον τώρα θα αγαπάς; Ποιος θα σε λέει δικιά του;
Ποιον θα γλυκοφιλάς; Ποιανού χειλάκια θα δαγκώνεις;
Ομώς εσύ, Κάτουλλε, αποφασιστικά καρτέρα.

Κάτουλλος 14Α

Αν πιο πολύ απ' τα μάτια μου δε σ' αγαπούσα,
γλυκύτατέ μου Κάλβε, γι' αυτό το δώρο σου
θα σε μισούσα με του Βατίνιου το μίσος.
Τι σου 'χω κάνει ή τι σου 'χω πει
κι αλύπητα με ρήμαξες με τόσους ποιητάδες;
Κακά πολλά και συμφορές να δώσει ο θεός
σ' αυτόν που τέτοιο συρφετό ανόσιο σου 'χει στείλει.
Αν όμως, όπως υποπτεύομαι, αυτό το φίνο και ψαγμένο
εύρημα ο λόγιος ο Σύλλας σού το 'δωσε για δώρο,
παράπονο δεν έχω, όλα ωραία και καλά,
μιας και οι κόποι σου δεν πήγανε χαμένοι.
Μέγας είσαι Κύριε, απαίσιο και ανίερο βιβλιαράκι.
Σίγουρα αυτό στον Κάτουλλό σου το 'στειλες
για να τον βασανίσει μια μέρα ολάκερη,
στα Σατουρνάλια, που η καλύτερη του χρόνου ημέρα είναι.
Όχι όχι δεν πρόκειται να σου περάσει έτσι, ξεφτέρι μου.
Αύριο πρωί-πρωί στα βιβλιοπωλεία θα τρέξω,
για να μαζέψω Καίσιους, Ακβίνους και
το Σουφήνο, όλου του κόσμου τα φαρμάκια,
με τα μαρτύρια αυτά το δώρο σου να ανταποδώσω.
Όσο για σας, έχετε γεια, δρόμο από δω
και πάτε στα τσακίδια, εκεί απ' όπου ήρθατε,
κατάρες των καιρών, της πλάκας ποιητές.

Κάτουλλος 12

Μαρρουκινέ Ασίνιε, το αριστερό το χέρι σου
καλά δεν το δουλεύεις, στην πλάκα στο κρασί,
σουφρώνεις τις πετσέτες των απρόσεκτων.

Κι αυτό γουστόζικο θαρρείς πώς είναι; Ανόητε, πέφτεις έξω·

όσο δεν πάει βρόμικο κι άξεστο πράμα είναι.

Δε με πιστεύεις; Ρώτα τον αδερφό σου

τον Πολλίωνα, που ένα μάτσο χρήματα

για τις κλεψιές σου θα 'δινε - χάρη γεμάτο

βλέπεις και φινέτσα ειν' το παιδί.

Γι' αυτό ή καρτέρα ιάμβους στο κεφάλι σου να πέσουνε

χιλιάδες ή δώσε πίσω την πετσέτα μου,

δεν είναι η τιμή της που με συγκινεί,

αλλά του φίλου μου που είναι ενθύμιο.

Λινά μαντήλια από της Ισπανίας τα Σαίβατα

για δώρο μου 'στειλαν ο Φάβουλλος

και ο Βεράνιος· αυτά οφείλω να αγαπώ

όσο αγαπώ το Φάβουλλο και το Βεράνιό μου.

Κάτουλλος 6

Για τη δικιά σου, Φλάβιε, στον Κάτουλλο,
αν άκομψη και άγαρμπη δεν ήταν, δε θα κρατιόσουν
να μιλήσεις κι αδύνατο θα ήταν να σωπάσεις.
Αλλά ποιος ξέρει ποιο χτικιάρικο τσουλί
αγαπάς: αυτό να μολογήσεις ντρέπεσαι.
Όμως τις νύχτες σ' αδειανό κρεβάτι δεν ξαπλώνεις
του κάκου σιωπηλή φωνάζει η κάμαρά σου
που μ' άνθη κι ευωδιές απ' τη Συρία μοσχοβολά,
το στρώμα σου απ' άκρη σ' άκρη εξίσου
ξεφτισμένο, και το συρτό μουρμουρτητό, το πήγαινε
έλα της σειομένης κλίνης σου σε καταδίδουν.
Την πάπια, το λοιπόν, μην κάνεις - δε βγάζει πουθενά.
Ρωτάς γιατί; Γιατί δε θα 'τανε τα σκέλια σου
πρησμένα απ' τό γαμήσι, αν άτακτος δεν ήσουνα.
Γι' αυτό ό,τι κι αν έχεις, καλό κακό,
πες μας. Θέλω εσέ και την αγάπη σου
με στίχο άψογο στα ουράνια να υμνήσω.

Κάτουλλος 13

Θα φας καλά στο σπίτι μου σε λίγες μέρες,
Φάβουλλε, πρώτα ο θεός.
Αν βέβαια μαζί σου φέρεις ένα ωραίο και μεγάλο
δείπνο, κι όχι να μου 'ρθεις δίχως κοπέλα όμορφη
και κρασί κι αλάτι και κάθε λογής έξυπνα αστεία:
αν τα φέρεις όλα αυτά, στο λέω, γόη μου,
θα φας καλά. Βλέπεις, το πορτοφόλι του Κατούλλου σου
είναι γεμάτο αράχνες. Αλλά για αντάλλαγμα
άκρατη αγάπη θα γευτείς ή κάτι που 'ναι
πιο γλυκό, με πιο πολλή φινέτσα:
ένα άρωμα θα σου χαρίσω που Αφροδίτες
κι Έρωτες έδωσαν στο κορίτσι μου.
Αυτό σαν το μυρίσεις, Φάβουλλε, προσευχή
θα κάνεις στους θεούς να σε κάνουνε ολόκληρο μια μύτη.

Κάτουλλος 15

Σου εμπιστεύομαι, Αυρήλιε, και τη ζωή και
την αγάπη μου. Χάρη ζητώ σεμνή,
αν ποτέ στην ψυχή σου πόθησες κάτι που αγνό
περίμενες κι ανέγγιχτο να μείνει,
φύλαξέ μου το αγόρι μου σεμνά,
δε λέω από τον κόσμο - καθόλου δε φοβάμαι
αυτούς που στο δρόμο πέρα δώθε
προσπερνούν στις δουλειές τους βυθισμένοι,
αλλά εσένα τρέμω και τον πούτσο σου,
που 'ναι φαρμακερός για τα καλά και τα κακά αγόρια.
Τούτον, όπου γουστάρεις, όσο γουστάρεις, χώστον να,
όσο τραβά η ψυχή σου, ευκαιρίας δοθείσης.
Το αγόρι αυτό μόνο εξαιρώ, καθώς φρονώ, σεμνά.
Αν όμως το κακό κεφάλι σου κι η ξέφρενη μανία
σε τέτοιο σφάλμα ανόσιο σε σύρουνε, κακούργε,
και τη ζωή μου με κόλπα πονηρά παρενοχλήσεις,
αλίμονο σε σε, κακόμοιρε, και στην κακή σου μοίρα,
που με τα πόδια φούρκα και την πύλη σου ανοιχτή
ραπάνια και μπαρμπούνια θα σε σκίσουν.

Κάτουλλος: Μεταφραστικές Απόπειρες

Επιστρέφω απρόσμενα για να ανακοινώσω με αφέλεια κι ενθουσιασμό (βασικό συστατικό του ενθουσιασμού η αφέλεια, κακά τα ψέματα) ότι ξεκινώ λίγο στην πλάκα, λίγο στα σοβαρά, να μεταφράσω το βιβλιαράκι του Κατούλλου.


Κι αυτό το εγχείρημα σε σας το αφιερώνω, αναγνώστες μου,
που οι ιστολογίες μου νομίζατε πως κάτι τέλος πάντων λένε.